SAÇ DÖKÜLMESİNİN NEDENLERİ

SAÇIN YAPISI

Asıl işlevi başı dış etkenlerden korumak olan saç, yüzyıllardır estetik bir unsur olarak görülmektedir. Saç telinin yalnızca deri altında bulunan kısmı canlı olup, saç kökü sinir uçları ile bağlantılıdır. Saç, yeni hücrelerin sürekli olarak üretildiği saç dibi papillasındaki kökten uzamaktadır. Ortalama bir saçlı deri üzerinde yaklaşık olarak 100 000 saç teli bulunmaktadır.

Saç pul, lif ve ilik tabakası olmak üzere üç tabakadan oluşur. Saçın temel yapısını keratin adı verilen protein oluşturur. Keratin dışında saçta, karbon, oksijen, azot, hidrojen, kükürt, fosfor elementleri de bulunmaktadır.

 

SAÇLI DERİ HASTALIKLARI VE NEDENLERİ

Mantar, saç biti, kıl kökü iltihabı(folikülit), siğil, saç dökülmesi, sedef, sebore(aşırı yağlanma), yağ bezi kisti, pigmentasyon bozuklukları, kepek başıca görülen saç ve saçlı deri hastalıklarındandır.

Bu hastalıkların birçok farklı nedeni olabilir. Saç sağlığını etkileyen en önemli etken kalıtsal faktörlerdir. Saç yapısının ince-kalın telli, zayıf-kuvvetli, kıvırcık-düz olmasında da genetik faktörler rol oynar. Saçtaki bu yapısal özellikler sonradan önemli bir değişikliğe uğramaz.

Ancak saç sağlığı kalıtsal nedenler dışındaki sebeplerden de bozulabilir. Bunlardan başlıcaları:

• Hormonal bozukluklar,
• Ağır ameliyatlar,
• Kanser/ kemoterapi,
• Şeker hastalığı,
• Karaciğer hastalıkları,
• Alerjik reaksiyonlar,
• Proteinden yoksun beslenme,
• Kan değerlerindeki dengesizlikler,
• Doğum kontrol hapları ve bazı ilaçlar,
• Aşırı güneş ışınına maruz kalmak,
• Stres, yorgunluk, uykusuzluk,
• Dışarıdan etki eden kimyasallar(şampuan, saç kremi, boya, sprey, jöle vs.),
• Aşırı ısı vd.

 

SAÇ DÖKÜLMESİ

Saç ve saçlı deri hastalıklarından en sık görülen saç dökülmesidir. Bu yazımızda saç dökülmesinin sebepleri ve çözümleri üzerinde duracağız. Saç dökülmesinde öncelikle dökülme tipi ve şiddeti belirlenir, gerekli ise altta yatan nedenler araştırılmalı; kişiye özel bir tedavi yöntemi uygulanmalıdır.

Yetişkin bir insanın kafasında ortalama 100.000 ila 150.000 saç bulunur. Bu saçlardan günde 100 tanesine kadarını kaybetmek normaldir. Hayatın herhangi bir anında, bir insanın kafasındaki saç köklerinin yaklaşık % 90’ı büyümeye devam eder. Normal döngüde dökülen her saçın yerine yeni saç teli çıkar. Bu döngü yaş, hastalık ve diğer çeşitli faktörlerden etkilenebilir ve normal seyrinden uzaklaşabilir.

Erkeklerde çoğu kez saç çizgisi geriye gider ve seyrelmeler başlar, genellikle saçın üst bölgesi dökülür. Kadınlarda ise her bölgeden dökülme aynı anda meydana gelir. Saç dökülmesinin nedeni tam olarak belirlenmedikçe doğru bir tedavi şekli seçilmesi mümkün olmaz. Bu nedenle saç dökülmesi, saç köklerinde zayıflık ve saç tellerinde incelme şikâyetleri bulunanların, dermatologa başvurmaları gerekir.

 

SAÇ DÖKÜLMESİNİN NEDENLERİ

• Genetik faktörler
• Deri problemleri
• Beslenme alışkanlığı
• Hormonal problemler,
• Bazı hastalıklar ve kullanılan ilaçlar,
• Doğum,
• Kemoterapi,
• Stres,
• Saç yapısına etki eden B12, D vitamini, folik asit, biotin, çinko ve demir gibi vitamin ve minerallerin eksikliği

 

SAÇ DÖKÜLMESİ TİPLERİ

• Erkek Tipi Saç Dökülmesi

Tıp dilinde “Androgenetik Alopesi” olarak bilinen erkek tipi dökülme genetik yatkınlığın etkili olduğu hormonsal sebeplerden kaynaklanır. Tedavi edilmediğinde, özellikle ellili yaşlarda yarı oranda ya da tamamen saçsız kalınması söz konusudur. Tedaviye ne kadar erken dönemde başlanırsa sonuç o kadar etkili olur. Çünkü bir bölge birkaç yıl boyunca saçsız kaldığında burada yeniden saç oluşumu mümkün olmaz. Kadınlarda menopoz sonrası erkek tipi dökülmeye benzer tepe bölgesinde dökülmeler görülmektedir.

• Kadın Tipi Saç Dökülmesi

Kadınlarda genetik sebeplerden olabildiği gibi hormonal bazı düzensizliklerden dolayı da olabilir. Özellikle polikistik over hastaları, insülin direnci olanlar, böbreküstü bezi hastalığı olanlar, androjenik hormonları yükselmiş kadınlarda, menopoz dönemindeki kadınlarda da tıpkı erkeklerde olduğu gibi tepe bölgesinde ve saç ön çizgi hattında açılmalarla kendini gösterebilir.

Gebelerde saçların büyük bir kısmının büyüme halinde iken doğum sonrasında dinlenme fazına geçerek 2-3 ay aşırı miktarda dökülebilir. Bir süre sonra saçlar yeniden büyüyerek eski yoğunluğuna ulaşır.

 

SAÇ DÖKÜLMESİNE NE İYİ GELİR?

Saçlar köklerinden beslendiği için, saç dökülmesinin önlenmesinde içeriden müdahale daha önemlidir. Bu nedenle özellikle saçların gelişimi için önemli olan çinko, folik asit, biotin, B12 ve D vitamini açısından zengin besinlerin bol tüketimi tavsiye edilir. Fındık, badem, ceviz, yumurta, yeşil yapraklı sebzeler, kuru baklagiller ve kırmızı et saç sağlığı bakımından önemli besinlerdir.

Doğal besinler yanında takviyeler almak da önemlidir. Gıda takviyeleri halinde B12 vitamini, çinko, biotin(b7 vitamini), kolajen ve hiyaluronik asit kullanmak da önemlidir.

Bunun dışında saç kurutma makineleri vd. araçlardan kaynaklı yüksek ısılar, saç boyaları, saça yapılan müdahaleler, sıkı örgüler ve kimyasal yüklü kozmetikler kuru, kırılgan ve inceltici saçlara neden olabilir. Kişilerin saç yapılarına uygun, doğal içerikli, kimyasal içermeyen yıkama ürünleri kullanmaları gerekir. Saçların yumuşak yapılı taraklarla taranması, mümkün olduğunca ıslakken taranmaması koparak dökülmelerin önlenmesi açısından önemlidir. Belirli aralıklarla saçlara nem bakımı, yağ bakımı yapılması da gerekmektedir. Saçı mümkün olduğunca dış etkenlerden korumak ve doğal yapısında bırakmak gerekir.